Η αρθρίτιδα γόνατος είναι ένα από τα συχνότερα θεραπευτικά προβλήματα του μυοσκελετικού, ιδιαίτερα στα ηλικιωμένα άτομα. Στις ανεπτυγμένες χώρες τα νοσήματα των οστών και των αρθρώσεων αποτελούν το μισό των χρόνιων παθολογικών νοσημάτων σε άτομα άνω των 50 ετών. Ο συχνότερος τύπος αρθρίτιδες του γόνατος είναι η εκφυλιστική οστεοαρθρίτιδα και κατόπιν η φλεγμονώδης αρθρίτιδα με πιο χαρακτηριστικό τύπο την ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Τα κλινικά χαρακτηριστικά της νόσου είναι ο πόνος κατά τη βάδιση αλλά και νυχτερινός, περιορισμός της κίνησης του γόνατος, αδυναμία στο ανέβασμα της σκάλας ή το σήκωμα από την καθιστή θέση και τις περισσότερες φορές "στράβωμα" του γόνατος.
Η συντηρητική αγωγή περιλαμβάνει:
- απώλεια βάρους.
- χορήγηση χονδροπροστατευτικών ουσιών από το στόμα ή και ενέσιμα μέσα στο γόνατο.
- αντιφλεγμονώδη που δρουν μόνο ως προς τον πόνο.
- φυσικοθεραπεία.
Δυστυχώς όμως έως σήμερα δεν υπάρχουν φάρμακα που να θεραπεύουν η να επηρεάζουν δραστικά την πορεία της οστεοαρθρίτιδας αλλά και απ΄ ότι φαίνεται είμαστε μακριά από τη δημιουργία φαρμάκων με το σκοπό αυτόν.
Στο τελικό στάδιο οστεοαθρίτιδας του γόνατος όταν η συντηρητική αγωγή δεν μπορεί να προσφέρει κάτι αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με ολική αρθροπλαστική η οποία θεωρείται μια από τις περισσότερο κλινικά αποτελεσματικές επεμβάσεις.
Η ολικη αρθροπλαστική του γόνατος οπως και στη περιπτωση του ισχιου είναι ενα απο τα περισσοτερο επιτυχη και αποτελεσματικα χειρουργεια. Κάθε χρόνο στις ΗΠΑ πραγματοποιούνται περί τις 400.000 και μέχρι το 2030 το νούμερο αυτό αναμένεται να φθάσει τα 3,5 εκατομμύρια ενώ μέχρι πρότινος ο αριθμός των αρθροπλαστικών του ισχίου ήταν μεγαλύτερος από αυτές του γόνατος, αυτό τώρα έχει αντιστραφεί.
Οι πρώτες επιτυχείς αρθροπλαστικές γόνατος έγιναν τη δεκαετία του 1970 και έκτοτε μεγάλη πρόοδος έχει γίνει με την δημιουργία υλικών ανθεκτικότερων στη φθορά του χρόνου ώστε να διαρκούν περισσότερο αλλά και στις τεχνικές εφαρμογής τους.
Μεγαλη προσπαθεια εχει γινει και στις χειρουργικές τεχνικες και όπως σε ολους τους τομεις της χειρουργικης ετσι και στην ορθοπαιδικη η επιδιωξη σημερα είναι η επιτευξη του επιθυμητου αποτελεσματος με τη μικροτερη δυνατη βλαβη στους ανθρωπινους ιστους. Με αυτό τον προσανατολισμο και με βαση την εμπειρια των κλασικων χειρουργικων τεχνικων ο ορθοπαιδικος χειρουργος,υπ. διδακτωρ του πανεπιστημιου Αθηνων Γκούζιας Γεώργιος εξιδεικευθηκε στην τεχνική ελάχιστης επεμβατικότητος ΜΙΚ.
Τα τελευταια 10 χρονια όπως και στη περιπτωση της αρθροπλαστικης του ισχιου (τεχνικη AMIS) κατεστη δυνατη η πραγματοποιηση ολικης αρθροπλαστικής γόνατος με τη δημιουργια ειδικων εργαλειων με τεχνικη ελαχιστης επεμβατικοτητος (MIK) μειονωντας το χειρουργικο τραυμα και αφηνοντας ανεπαφο τον εκτατικο μηχανισμο του γόνατος.
Η τεχνικη ελαχιστης επεμβατικοτητος στην αρθροπλαστική γόνατος MIK σε συνδυασμο και με νεα πρωτοκολα αναισθησιας, αναλγησιας, φυσικοθεραπειας (rapid recovery-fast track) γρηγορης αναρωσης εχουν σαν αποτελεσμα.
- Μικροτερη χειρουργικη τομη
- Την μειωση της απωλειας αιματος και γι αυτό το λογο τις περισσοτερες φορες δεν χρειαζεται μεταγγιση αιματος
- Πολύ λιγοτερος εως καθολου μετεγχειριτικος πόνος
- Ο ασθενης κινητοποιειται και σηκωνεται να βαδισει τις περισσοτερες φορες την ιδια μερα του χειρουργειου. Η αμμεση κινητοποιηση του ασθενους μειωνει σημαντικα τον κινδυνο επιπλοκων (θρομβωσεις)
- Μικροτερος χρονος παραμονης στο νοσοκομειο
- Ο ασθενης επιστρεφει στο σπιτι του εχοντας αυτονομια χωρις να χρειαζεται να εξαρταται αμμεσα από το οικογενειακο του περιβάλλον.
Οι τεχνικες ελαχιστης επεμβατικοτητος μαζι με τα πρωτοκολα γρηγορης αποθεραπειας χρησιμοποιουνται ηδη σε 160 νοσοκομεια της Ευρωπης. Αξιζει να σημειωθει ότι το τελευταιο χρονικο διαστημα σε συνδυασμο με τη τεχνικη ελαχιστης επεμβατικοτητος υπαρχει η δυνατοτητα εφαρμογης εργαλειων μιας χρησεως τα οποια είναι φτιαγμενα επακριβως για την αρθρωση του κάθε ασθενους που προκειται να υποβληθει σε χειρουργειο.Με αλλα λογια τα εργαλεια αυτά είναι "κομενα και ραμενα" στα μεγεθη του κάθε ασθενους. Η εν λογω τεχνικη ονομαζεται μεσω της οποιας επιτυγχανεται τεχνικη ελαχιστης επεμβατικοτητος χωρις να χρειαζεται να γινουν μετρησεις κατά τη διαρκεια του χειρουργειου.
Παράγοντες κινδύνου για την οστεοαρθρίτιδα γόνατος
Κλινική εικόνα
Τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδος του γόνατος είναι πόνος εμπρός στην επιγονα-τίδα, πόνος στο έσω μεσάρθριο διάστημα, πόνος πίσω στην ιγνυακή κοιλότητα και ενίοτε πόνος στις γάμπες. Ένα δεύτερο σύμπτωμα είναι η δυσκαμψία δηλαδή η δυ-σκολία του γόνατος να ανοίξει και να κλείσει πλήρως. Ετσι ο ασθενής πονάει στο γό-νατο και στη γάμπα, δεν μπορεί να γονατίσει εύκολα και να κάνει βαθύ κάθισμα, και δυσκολεύεται στα σκαλοπάτια και στο περπάτημα. Μερικές φορές αναφέρει και κρά-μπες στη γάμπα που αντιστοιχεί στο προβληματικό γόνατο.
Διάγνωση
Η διάγνωση της οστεοαρθρίτιδος γίνεται με την κλινική εξέταση, τις απλές ακτινο-γραφίες και σπάνια την μαγνητική Τομογραφία. Η οστεοαρθρίτιδα εχει τρία στάδια. Το πρώτο στάδιο έχει ήπια ενοχλήματα και η ακτινογραφία γόνατος δεν δείχνει τίποτα. Το δεύτερο στάδιο έχει σημαντικά ενοχλήματα και η ακτινογραφία δείχνει στένωση έσω μεσαρθρίου, οστεόφυτα και σκλήρυνση υποχονδρίου οστού. Στο τρίτο στάδιο τα ενοχλήματα είναι πάρα πολλά και η ακτινογραφία δείχνει μεγάλες φθορές στα οστά του γόνατος... και της κλινικής όπου ο πόνος είναι και μεγαλύτερος γίνεται ενδοφλέβια χορήγηση παυ-σίπονων).
Η οστεοαρθρίτιδα γόνατος αφορά μεγάλο μέρος του πληθυσμού ηλικίας μεγαλύτερης συνήθως από 50 σαν αποτέλεσμα προοδευτικής καταστροφής της άρθρωσης του γόνατος.
Κλινική εικόνα
Τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδος του γόνατος είναι πόνος εμπρός στην επιγονα-τίδα, πόνος στο έσω μεσάρθριο διάστημα, πόνος πίσω στην ιγνυακή κοιλότητα και ενίοτε πόνος στις γάμπες. Ένα δεύτερο σύμπτωμα είναι η δυσκαμψία δηλαδή η δυ-σκολία του γόνατος να ανοίξει και να κλείσει πλήρως. Ετσι ο ασθενής πονάει στο γό-νατο και στη γάμπα, δεν μπορεί να γονατίσει εύκολα και να κάνει βαθύ κάθισμα, και δυσκολεύεται στα σκαλοπάτια και στο περπάτημα. Μερικές φορές αναφέρει και κρά-μπες στη γάμπα που αντιστοιχεί στο προβληματικό γόνατο.
Παράγοντες κινδύνου για την οστεοαρθρίτιδα γόνατος
- Ηλικία: Η ιδιοπαθής οστεοαρθρίτιδα εμφανίζεται σε μεγαλύτερες ηλικίες (άνω των 50 ετών) και είναι αγνώστου αιτιολογίας.
- Το φύλο: Η οστεοαρθρίτιδα του γόνατος είναι πιο συχνή στις γυναίκες. Παρατη-ρείται μια αύξηση της συχνότητάς της μετεμηνοπαυσιακά.
- Οικογενειακή προδιάθεση: Υπάρχει μια μεγαλύτερη συχνότητα σε άτομα που εμ-φανίζουν στο οικογενειακό ιστορικό οστεοαρθρίτιδα του γόνατος.
- Υπερφόρτιση της άρθρωσης: Το μεγαλύτερο σωματικό βάρος, η καταπόνηση της άρθρωσης λόγω επαγγέλματος, ή άλλων δραστηριοτήτων αυξάνει την συχνότητα εμφάνισης της πάθησης.
- Τραυματισμοί των συνδέσμων της άρθρωσης: Λόγω επαγγελματικής ή αθλητι-κής δραστηριότητας
- Παρέκκλιση του μηχανικού άξονα της άρθρωσης: Κανονικά ο μηχανικός άξονας είναι κάθετος στην αρθρική επιφάνεια και διέρχεται από το κέντρο του γόνατος και της ποδοκνημικής άρθρωσης. Το στράβωμα» του γόνατος προς τα έξω (ραιβό) ή προς τα έσω (βλαισό) οδηγεί στην διαταραχή του μηχανικού άξονα φόρτισης του γόνατος, γεγονός που οδηγεί στην ανομοιόμορφη κατανομή των φορτίων της αρθρικής επιφάνειας, με αποτέλεσμα το τμήμα που φορτίζεται περισσότερο να καταστρέφεται προοδευτικά και να οδηγεί στην εμφάνιση των βλαβών της οστεοαρθρίτιδας.
- Τραυματισμοί του γόνατος: Βλάβες των μηνίσκων, των χιαστών συνδέσμων ή ενδαρθρικά κατάγματα μπορεί να οδηγήσουν στην πρώιμη εμφάνιση οστεοαρθρί-τιδας
- Αστάθειες της επιγονατίδας: Εξαρθρήματα ή υπεξαρθρήματα
- Μεταβολικές παθήσεις (ουρική αρθρίτις) ή φλεγμονώδεις παθήσεις (ρευματοει-δής αρθρίτις, φλεγμονές γόνατος)
Διάγνωση
Η διάγνωση της οστεοαρθρίτιδος γίνεται με την κλινική εξέταση, τις απλές ακτι-νογραφίες και σπάνια την μαγνητική Τομογραφία. Η οστεοαρθρίτιδα εχει τρία στάδια. Το πρώτο στάδιο έχει ήπια ενοχλήματα και η ακτινογραφία γόνατος δεν δείχνει τίποτα. Το δεύτερο στάδιο έχει σημαντικά ενοχλήματα και η ακτινογραφία δείχνει στένωση έσω μεσαρθρίου, οστεόφυτα και σκλήρυνση υποχονδρίου οστού. Στο τρίτο στάδιο τα ενοχλήματα είναι πάρα πολλά και η ακτινογραφία δείχνει με-γάλες φθορές στα οστά του γόνατος.
Στο αρχικό στάδιο οι συντηρητικές μέθοδοι αντιμετώπισης όπως ανάπαυση, παγοθεραπεία, φαρμακευτική αγωγή με μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, φυσικοθεραπεία, εκχύσεις υαλουρονικού, κορτιζόνης, prp έχουν επιτυχία. Καθώς όμως εξελίσσεται η νόσος, περιορίζεται η κίνηση και οι δραστηριοτήτες του ασθενή, ο πόνος αυξάνεται, υπάρχει πόνος ακόμη και στην ηρεμία,με συνέπεια τη μείωση της ποιότητα ζωής…
…τότε η καλύτερη λύση είναι η εξατομικευμένη ολική αρθροπλαστική γόνατος.
Ολική αρθροπλαστική γόνατος είναι η αντικατάσταση της άρθρωσης του γόνατος με μια τεχνητή. Με τις συνεχείς βελτιώσεις στα εμφυτεύματα και στις χειρουργικές τεχνικές, με την εφαρμογή της εξατομικευμένης αρθροπλαστικής γόνατος και προσπελάσεων ελάχιστης παρεμβατικότητας, από τον εξειδικευμένο Χειρουργό Ορθοπεδικό Dr.ΓΚΟΥΖΙΑ ΓΕΩΡΓΙΟ,τα αποτελέσματα έχουν βελτιωθεί σημαντικά σε σχέση με το παρελθόν, έχει μειωθεί ο χρόνος νοσηλείας, ο χρόνος επανόδου στις φυσιολογικές δραστηριότητες και ο βαθμός ικανοποίησης των ασθενών.
Το κόστος της αρθροπλαστικής γόνατος εξαρτάται από:
- Το είδος της επέμβασης – επιλογή της χειρουργικής τεχνικής, (πχ συμβατική ή εξατομικευμένη)
- Το κόστος των υλικών που πιθανόν να χρησιμοποιηθούν
- Το είδος της εφαρμοζόμενης αναισθησίας (πχ συνδιασμένη υπαραχνοειδής – επισκληρίδιος , συνεχής έκχυση)
- Το κόστος του χειρουργείου (ώρες χειρουργικής επέμβαση, υλικά συρραφής)
- Το συνδυασμό της επέμβασης με άλλες επεμβάσεις
- Την επιλογή της θέσης νοσηλείας (Α ή Β θέση)
- Τη διάρκεια της νοσηλείας (2-4 ημέρες συνήθως)
Συνεπώς το κόστος της αρθροπλαστικής διαφέρει ανάλογα με το περιστατικό και το είδος των υπηρεσιών που παρέχονται, μπορεί όμως να προκαθοριστεί όταν αποφασίσει κάποιος ασθενής για χειρουργική επέμβαση ανάλογα με τις απαιτήσεις.
Οδηγοί εξατομικευμένης αρθροπλαστικής γόνατος
